HOẠT ĐỘNG ĐẦU TƯ TRONG DOANH NGHIỆP

Khái niệm đầu tư

Đầu tư được hiểu là sự hi sinh nguồn lực ở hiện tại nhằm thu về các kết quả cao hơn cho nhà đầu tư trong tương lai. Doanh nghiệp với tư cách là một nhà đầu tư trong nền kinh tế, tuỳ thuộc vào chức năng sản xuất kinh doanh của mình mà tiến hành các hoạt động đầu tư khác nhau:

- Đầu tư phát triển.

- Đầu tư thương mại.

- Đầu tư tài chính.

Hoạt động đầu tư trong Doanh nghiêp

Đối với một doanh nghiệp, việc nâng cao khả năng cạnh tranh được tiến hành thông qua hình thức đầu tư phát triển. Đầu tư phát triển trong các doanh nghiệp có thể hiểu là việc sử dụng các nguồn lực tài chính, nguồn lực vật chất, nguồn lao động và trí tuệ để xây dựng, sửa chữa nhà cửa và cấu trúc hạ tầng, mua sắm trang thiết bị và lắp đặt chúng trên nền bệ, bồi dưỡng đào tạo nguồn nhân lực thực hiện chi phí thường xuyên gắn liền với hoạt động của các tài sản này nhằm duy trì, tăng cường, mở rộng năng lực sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Vốn và nguồn vốn của doanh nghiệp

Mối quan hệ giữa đầu tư và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp

Xuất phát từ khái niệm, ta biết đầu tư là sự hi sinh nguồn lực hiện tại để tiến hành hoạt động nào đó nhằm thu hút về kết quả có lợi cho nhà đầu tư trong tương lai. Xét về mặt tài chính, kết quả có lợi ở đây chính là lợi nhuận, còn khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp là khả năng giành được và duy trì thị phần trên thị trường với lợi nhuận nhất định. Như vậy, hoạt động đầu tư hay nâng cao khả năng cạnh tranh thì đều phải đáp ứng yêu cầu nhiệm lợi nhuận.

Song để đứng vững và tiếp tục thu lợi nhuận, doanh nghiệp phải làm gì? Tất nhiên họ phải sử dụng các nguồn lực vật chất, tài chính hay nói cách khác là phải bỏ tiền ra để nâng cấp máy móc thiết bị, đổi mới công nghệ, đào tạo, bổ sung kiến thức cho cán bộ quản lý và công nhân, hay để mua thông tin về thị trường và các đối thủ cạnh tranh… Nghĩa là doanh nghiệp tiến hành “đầu tư”. Như vậy, đầu tư và gắn liền với nó là hiệu quả đầu tư là điều kiện tiên quyết của việc tăng cường khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp.

Cũng có quan điểm cho rằng, khi vốn chi ra nhiều sẽ tăng giá thành sản phẩm và do đó sản phẩm sẽ kém cạnh tranh hơn. Quan điểm này đặc biệt chi phối các chủ doanh nghiệp trong việc ra quyết định đầu tư hiện đại hoá công nghệ, dây chuyền sản xuất bởi bộ phận này chiếm khối lượng vốn rất lớn. Song ngày nay, khi người tiêu dùng không bận tâm nhiều lắm đến giá cả thì biện pháp cạnh tranh về giá lại trở nên nghèo nàn, họ muốn hưởng lợi ích cao hơn mà do đó sẵn sàng mua hàng ở mức giá cao. Vì thế, đổi mới thiết bị là để nâng cao chất lượng sản phẩm, cải tiến mẫu mã bao bì nhằm thoả mãn khách hàng, đồng thời giảm được mức tiêu hao nguyên vật liệu, tỷ lệ phế phẩm, giảm các chi phí kiểm tra, tiết kiệm đáng kể chi phí sản xuất cho doanh nghiệp. Mặt khác, tăng năng suất lao động- biện pháp cơ bản để hạ giá thành- chỉ có thể có được nhờ hiện đại hoá máy móc thiết bị kết hợp với cách tổ chức sản xuất khoa học và đội ngũ công nhân lành nghề.

Mặc dù vậy, các hoạt động đầu tư nêu trên phải mất một thời gian dài mới phát huy tác dụng của nó. Trong ngắn hạn, khi bị chèn ép bởi quá nhiều đối thủ cạnh tranh với mức độ gay gắt, các doanh nghiệp không thể ngay lập tức rót vốn để mua máy móc hay đào tạo lao động. Khi đó, họ sử dụng các công cụ nhạy cảm hơn với thị trường như: hạ giá bán, khuyến mãi, tặng quà cho đại lý và các nhà phân phối, chấp nhận thanh toán chậm, tài trợ hay quảng cáo rầm rộ để người tiêu dùng biết đến và ưa thích sản phẩm của mình… Trong trường hợp giá bán không đổi thì tăng chi phí cho các chiến dịch xúc tiến bán hàng này đã làm doanh nghiệp thiệt đi một phần lợi nhuận. Tuy nhiên, nếu xét từ góc độ hiệu quả của việc tiêu tốn các chi phí này ngoài việc đẩy mạnh tiêu thụ hàng hoá, chúng còn có tác dụng giao tiếp khuyếch trương- tạo hình ảnh đẹp về doanh nghiệp trong xã hội cộng với niềm tin từ khách hàng vào chất lượng sản phẩm, lực hút từ giá bán hợp lý…sẽ làm nổi danh thương hiệu, gia tăng uy tín của doanh nghiệp, đẩy doanh nghiệp tới vị trí cao hơn trên thương trường. Rõ ràng, lúc đó doanh nghiệp có thể nhờ vào uy tín và vị thế của mình mà thu lợi nhuận nhiều hơn mức trung bình của ngành. Nói khác đi, việc chi dùng vốn hợp lý vào các hoạt động trên là hình thức đầu tư một cách “gián tiếp”, đầu tư vào tài sản “vô hình” mang tầm chiến lược mà để cạnh tranh – bất kỳ một doanh nghiệp nào cũng muốn có.

Như vậy, đầu tư đã tạo ra thế và lực mới cho doanh nghiệp – hay đó chính là khả năng cạnh tranh cao hơn. Khả năng cạnh tranh được nâng cao sẽ giúp doanh nghiệp thu lợi lớn hơn, tạo điều kiện để doanh nghiệp gia tăng vốn tự có, thực hiện tái đầu tư và các hoạt động khác nhằm đạt được các mục tiêu: lợi nhuận, vị thế và an toàn.